2020
Ομήρου Ιλιάδα-Ένας ιδιόρρυθμος πόλεμος στους δρόμους της Θεσσαλονίκης…

Η ΔΡΑΣΗ
Παρουσιάζοντας πέρσι στο κοινό της Θεσσαλονίκης την παράσταση «ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΟΡΕΣΤ3ΙΑ …μια διαδρομή», μια παράσταση – εξερεύνηση στην κληρονομιά μας, συνειδητοποιήσαμε ότι αν υπάρχει κάτι που μπορεί να επιβιώσει στο πέρασμα των αιώνων, αυτό είναι η τέχνη, η λογοτεχνία, η ποίηση που μπορεί να λειτουργήσει ενωτικά μεταξύ των ανθρώπων, να εγείρει ερωτήματα, να ανοίξει τον διάλογο. Έτσι, σκεφτήκαμε τον τρόπο με τον οποίο μπορούσαμε και εμείς να προσφέρουμε προς αυτή την κατεύθυνση, παρουσιάζοντας την Ιλιάδα του Ομήρου στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, αναζητώντας την προφορική καταγωγή της ποίησης και διερευνώντας παράλληλα την γοητεία που μπορεί να ασκήσει στους ανθρώπους του 21ου αιώνα.
Η δράση αφορά τους 15.693 στίχους 24 ραψωδιών, που αναφέρονται σε 51 ημέρες και 3 νύχτες του τελευταίου χρόνου του Τρωικού Πολέμου.
Συγκεκριμένα, 6 ηθοποιοί (3 άντρες – 3 γυναίκες) θα αφηγηθούν το έπος σε 24 σημεία της Θεσσαλονίκης, όσα και οι ραψωδίες, χωρίς εισιτήριο με ελεύθερη παρακολούθηση για όλους. Η δράση προορίζεται να ολοκληρωθεί σε ένα τετραήμερο (17/12/2020 – 20/12/2020), περιλαμβάνοντας 6 ραψωδίες την ημέρα και θα είναι προγραμματισμένες χρονικά ώστε να υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης των θεατών από τον ελάχιστο χρόνο των απλώς διερχομένων, μέχρι και την συστηματική παρακολούθηση και των 24 ραψωδιών σε όποιον το επιθυμεί. Στα 24 κατά τόπους σημεία θα υπάρχει ενημερωτικό υλικό για την δράση, πρόγραμμα για τους τόπους και χρόνους της εκτέλεσης της δράσης, περίληψη και πληροφορίες για την συγκεκριμένη ραψωδία, την μετάφραση και την έκδοση που χρησιμοποιήσαμε καθώς και πληροφορίες για την περιοχή ή μνημείο που γίνεται το δρώμενο.
Η δράση θα πραγματοποιηθεί με την αιγίδα φορέων της πόλης:
ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΠΟΛΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΟΛΘ, ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ (ΣΧΟΛΗ ΤΥΦΛΩΝ), THESSALONIKI WALKING TOURS κ.α.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΗΜΕΡΑ 1η - ΠΕΜΠΤΗ 17/12/2020
Ο Χρύσης, ο ιερέας του Απόλλωνα, φθάνει στο ναύσταθμο των Ελλήνων, ικετεύοντας τον Αγαμέμνονα για την απελευθέρωση της αιχμάλωτης κόρης του Χρυσηίδας. Διωγμένος από τον αλαζονικό αρχηγό των Δαναών, ζητά από τον Απόλλωνα να στραφεί κατά των Ελλήνων. Όταν τότε ο θεός έστειλε λοιμό και χάθηκαν πολλοί, ο Αχιλλέας κάλεσε συνέλευση του στρατού.
Ο μάντης Κάλχας αποκαλύπτει την πραγματική αιτία του κακού και συμβουλεύει να εξευμενιστεί ο θεός με την απελευθέρωση της Χρυσηίδας. Ο Αγαμέμνονας, οργισμένος, παίρνει από τον Αχιλλέα τη Βρισηίδα, την κοπέλα που του είχε δώσει έπαθλο. Ο Αχιλλέας αντιδρά ανακοινώνοντας την αποχή του από τη μάχη. Η μητέρα του η Θέτιδα, μετά από παράκληση του γιου της, ανεβαίνει στο Όλυμπο και ζητά από τον Δία να βοηθήσει τους Τρώες να νικήσουν τους Αχαιούς. Η Ήρα, όταν το αντιλήφθηκε, φιλονίκησε με τον Δία ωσότου τους συμφιλίωσε ο Ήφαιστος ρίχνοντας κρασί στα ποτήρια τους.
Η Αθηνά σταλμένη από την Ήρα συμβουλεύει τον Αχιλλέα να σταματήσει τη διαμάχη, να πάρει το χέρι του από το σπαθί και να τον ντροπιάσει με τους λόγους του, όπως ακριβώς του αξίζει. Ο Αχιλλέας τον αποκαλεί τιποτένιο βασιλιά, επειδή εξουσιάζει τιποτένιους.
Ενώ οι θεοί και οι άνθρωποι κοιμόταν, ο Δίας σκεπτόμενος την ικεσία της Θέτιδας να δικαιώσει το γιο του Πηλέα, στέλνει όνειρο στον Αγαμέμνονα· μ΄αυτό του ζητούσε να οδηγήσει σε μάχη όλους τους Έλληνες και παράλληλα τον συμβούλευε να προτρέψει και τον Αχιλλέα να πολεμήσει. Ο Αγαμέμνονας, επειδή δεν κατάλαβε το όνειρο, το διηγήθηκε στους άρχοντες. Έπειτα συγκάλεσε συνέλευση όλων των Ελλήνων με την υποψία μήπως ο Αχιλλέας, που ήταν αρχηγός πάρει με το μέρος του το στράτευμα και του επιτεθεί, προτρέποντάς τους να φύγουν στην πατρίδα. Τους συγκρατεί με πειστικά λόγια ο Οδυσσέας και μιλά με αυστηρότητα στους στρατιώτες. Παύει επίσης και την οργή του Θερσίτη, που με θράσος εναντιώθηκε στον βασιλιά και προτρέπει τους Έλληνες να μείνουν και να καταλάβουν την Τροία. Ο Νέστορας δίνει στον στρατό τις ίδιες συμβουλές και ο Αγαμέμνονας, αφού θυσίασε στον Δία, συγκέντρωσε τους γέροντες και προέτρεψε όλους τους Έλληνες σε πόλεμο. Στη συνέχεια παρατίθεται κατάλογος των πλοίων και των αρχηγών των Ελλήνων καθώς επίσης των Τρώων και των συμμάχων τους.
Οι δύο στρατοί αποφασίζουν να κριθεί η έκβαση της μάχης σε μονομαχία μεταξύ Πάρη και Μενέλαου. Η Ελένη ανεβαίνει στα τείχη για να παρακολουθήσει την μονομαχία, γοητεύοντας ακόμη και τους γέρους Τρώες με την ομορφιά της (αἰνῶς ἀθανάτηισι θεῆις εἰς ὦπα ἔοικεν – αληθινά μ’ αθάνατης θεάς μοιάζ’ η μορφή της) και δείχνει στον Πρίαμο τους αρχηγούς των Αχαιών. Στην μονομαχία ο Μενέλαος τραυματίζει τον Πάρη κι ετοιμάζεται να τον εξοντώσει, αλλά η θεά Αφροδίτη επεμβαίνει και τον διασώζει.
ΗΜΕΡΑ 2η - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18/12/2020
ΗΜΕΡΑ 3η - ΣΑΒΒΑΤΟ 19/12/2020
ΗΜΕΡΑ 4η - ΚΥΡΙΑΚΗ 20/12/2020
Πηγή περιλήψεων: Βικιπαίδεια
Οι χώροι που θα διεξαχθεί η δράση ενδέχεται να αλλάξουν καθώς είναι υπαίθριοι και επηρεάζονται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες.
Συντελεστές
Μετάφραση: Δημήτρης Μαρωνίτης – ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ 2016
Σκηνοθεσία: Στάθης Μαυρόπουλος
Σκηνικό – κοστούμια: Μαρία Καβαλιώτη
Κίνηση: Μαριάνθη Ψωματάκη
Τεχνική υποστήριξη: Γιώργος Μαυρόπουλος
Τις 24 ραψωδίες ερμηνεύουν οι:
Κώστας Βουρλιώτης
Ιωάννα Λαμνή
Διονύσης Καραθανάσης
Μαρία Κατσιά
Πέτρος Μαλιάρας
Δήμητρα Σταματίου
Ευχαριστούμε θερμά την οικογένεια του Δημήτρη Μαρωνίτη καθώς και τις Εκδόσεις Άγρα για την ευγενική παραχώρηση της μετάφρασης
ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ ΤΗΝ ΔΡΑΣΗ:
Μια τέτοια δράση, πάνω σε ένα κείμενο της παγκόσμια κληρονομιάς, με το οποίο οι περισσότεροι έχουν έρθει σε επαφή μέσω της εκπαίδευσης, μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο συνάντησης και σύνδεσης ανάμεσα στους πολίτες της Θεσσαλονίκης αλλά και τους επισκέπτες της πόλης. Στοχεύουμε στην αναβίωση της χαμένης τέχνης της προφορικής αφήγησης δημιουργώντας ένα δυνατό αστικό βίωμα. Παράλληλα η επιλογή σημαντικών μνημείων της Θεσσαλονίκης βυζαντινών, οθωμανικών, εβραϊκών και νεότερων ως τόπων φιλοξενίας των δράσεων δίνουν τη δυνατότητα για μια διαφορετική σύνδεση μαζί τους αναδεικνύοντας παράλληλα τη σύνθετη ταυτότητα της πόλης στη διαχρονία της.
Η δράση επιχορηγείται από το ΥΠΠΟ και βρίσκεται υπό την αιγίδα του.